اولین سوالی که برای شروع و راه اندازی کسب و کارهای اینترنتی مطرح می شود این است که پرسونا چیست و برای چه کسی باید محتوا تولید کرد؟!
پرسونا را می توان شخصیت های خیالی تعریف کرد که شما آنها را بر اساس تحقیقات خود طراحی کرده اید. این تحقیقات مشخص کرده اند که چه افرادی با چه ویژگی های شخصیتی از محصولات و خدمت شما استفاده می کنند.
در واقع با شناخت این شخصیت ها می توانید متوجه شوید که محصولات و خدمات خود را با توجه به سلیقه چه افرادی تهیه کنید و همچنین بازاریابی محتوایی را برای چه کسانی دنبال کنید. این موضوع می تواند در فروش بیشتر و موفقیت شما تاثیر فوق العاده ای داشته باشد.
پس در این بخش همراه ما باشید تا تعریف دقیق تری از پرسونای مشتری داشته باشیم و متوجه شویم برای طراحی آنها چه باید کنیم.
پرسونا چیست و چرا باید آن را طراحی کرد؟!
معمولا مدیران کسب و کارهای مختلف زمانی که محصول یا خدمات خود را طراحی می کنند، تصور می کنند تبدیل به بهترین برند بازار شده اند؛ چرا که هیچ نمونه مشابهی از آنها در بازار نیست و مزیت های رقابتی محصول یا خدمات آنها کاملا یکتاست.
اما باید این نکته را در نظر بگیرید که تولید بهترین محصول یا خدمات از دیدگاه شما، نمی تواند از دیدگاه مخاطب هم چنین جایگاهی داشته باشد. به همین دلیل است که باید تولیدات خود را با توجه به پرسونای مشتری پیش ببرید.
در واقع برای موفقیت در بازار پر هیاهوی امروز، باید فقط و فقط مشتری و نیازها او را در نظر بگیرید. اینجاست که پرسونا اهمیت پیدا می کند.
حالا احتمالا می پرسید پرسونا چیست و چگونه باید آن را پیدا کنیم. تحقیقات بازار اولین قدم برای شناخت پرسونا هستند. این تحقیقات به شما نشان می دهند مخاطب هدف شما چه نیازهایی دارد و به چه چیزی بیشتر اهمیت می دهد.
زمانی که از طراحی پرسونای مشتری صحبت می کنیم در واقع داریم یک شخصیت خیالی را طراحی می کنیم که می تواند نمادی از مجموعه ای از مخاطبان شما باشد.
در واقع شما در کسب و کار خود تنها یک پرسونا ندارید. افرادی با سلایق و جایگاه های متفاوت می توانند از محصولات یا خدمات شما استفاده کنند. پس باید تمام آنها را در نظر بگیرید تا محصولی که تولید می کنید مورد رضایت تمام مخاطبان هدفتان قرار بگیرد.
پرسوناها شخصیت های واقعی هستند؟
برای پاسخ دقیق تر به سوال پرسونا چیست باید به این سوال هم جواب دهیم. احتمالا شما هم طراحی پرسونا در کسب و کارهای مختلف را دیده اید که یک نام مشخص، جایگاه اجتماعی و علایق و سلایق مشخص دارند.
احتمالا در اولین برخورد با پرسوناها تصور کنید که این اطلاعات مربوط به اشخاص واقعی است. اما این طور نیست. این طراحی انسان محور یک استاندارد کلی در طراحی پرسونای مشتری به شمار می رود و شخصیت سازی به مدیران کمک می کند اطلاعات مربوط به پرسونا را ساده تر دسته بندی کرده و در حافظه نگه دارند.
البته اطلاعاتی که جلوی نام پرسونا نوشته می شود کاملا بر اساس شخصیت های واقعی است. اما شخصی به اسم آقا یا خانم x با مشخصات نوشته شده، وجود خارجی ندارد و برای کسب و کار طراحی می شود.
این شخصیت سازی به مدیران کمک می کند سوالات بهتری بپرسند که برای توسعه کسب و کار ضروری است.
4 دیدگاه مختلف برای طراحی پرسونای مشتری
حال که متوجه شدید پرسونا چیست و چه تاثیری در کسب و کارها دارد، باید به سراغ طراحی آن برویم. در این بخش با توجه به تحقیقات و یافته های Lene Nielsen 4 چشم انداز برای پرسونا تعریف می کنیم. به عقیده لنه نیلسن این 4 دیدگاه به شما کمک می کنند تا پرسونا بیشترین تاثیر را در طراحی محصولات و خدمات شما داشته باشد. بیایید به هر یک از آنها نگاهی بیندازیم.
1. پرسونای مشتری هدفمند (Goal-directed)
پرسونای هدفمند را می توان کاربران معمول خدمات یا محصولات خود در نظر بگیرید. برای طراحی این پرسونا از خود بپرسید: کاربران معمولی می خواهند با محصول (خدمات) من چه کنند؟!
زمانی که هدف کاربر معمولی بررسی می شود، می توانید آن را در طراحی روند و گردش کاری کسب و کار خود دخیل کنید. پرسونای هدفمند را می توانید نقش اول داستان کسب و کارتان در نظر بگیرید. باید دیدگاه، هیجانات، اهداف و نیازهای این پرسونا را به خوبی بشناسید. سپس متوجه شوید چه زمانی، کجا و چگونه داستان این پرسونا اتفاق می افتد.
2. پرسونای مبتنی بر نقش (Role-Based)
دیدگاه مبتنی بر نقش نیز هدف محور است و همچنین بر رفتار پرسونا تمرکز دارد. در واقع بسیاری از متخصصان برای پاسخ به سوال پرسونا چیست به نقش فرد در جامعه اشاره می کنند.
پرسوناهای این دیدگاه، به طور گسترده داده محور هستند و داده ها را از منابع کمی و کیفی در بر می گیرند. در واقع این دیدگاه روی نقش کاربر در سازمان متمرکز است. در برخی موارد، طراحی های ما باید به بخشی از نقش کاربران در سازمان ها یا زندگی گسترده آنها بازتاب داشته باشد. بررسی نقش هایی که کاربران ما به طور معمول در زندگی واقعی ایفا می کنند، می تواند به شناخت بهتر و توسعه محصولات و خدمات کمک کند.
3. پرسوناهای درگیر کننده (Engaging Personas)
این مورد یکی از دیدگاه های جذاب برای طراحی پرسونای مشتری است که روی درک واقع گرایانه از شخصیت ها تمرکز می کند. در واقع هدف این دیدگاه این است که طراحان از افراد منفعل که خود را از زندگی مخاطبان دور کرده اند به افرادی درگیر با زندگی مخاطب تبدیل شوند.
این شخصیت های را می توان از پرسوناهای هدفمند و نقش محور یا حتی پرسوناهای سنتی ایجاد کرد. در واقع این پرسوناها به گونه ای طراحی می شوند که مدیران یا طراحان بخش های مختلف کسب و کار می توانند بیشتر درگیر آنها شوند و به نوعی آنها را واقعی ببینند.
این موضوع حتی با طراحی سه بعدی پرسونا می تواند افراد بیشتری را در سازمان تحت تاثیر قرار دهد. این کار باعث واقعی دیدن پرسونا و بیشتر اهمیت دادن به او می شود.
4. پرسوناهای خیالی (Fictional)
در نهایت در پاسخ به سوال پرسونا چیست بسیاری از متخصصان آنها را شخصیت های خیالی تعریف می کنند. جالب است بدانید که در این دیدگاه شخصیت پرسونا بر اساس تحقیقات تعریف نمی شود. بلکه تجریه کاربری (UX) به کمک طراحی پرسونای مشتری می آید.
طراحی پرسونا با این روش با توجه به تعاملات گذشته کاربران با محصولات شکل می گیرد. البته این طراحی پرسونا می تواند ناقص باشد و شاید بهتر است که از آن به عنوان طرح اولیه استفاده کرد. معمولا از این دیدگاه برای طراحی UX بهتر استفاده می کنند نه به عنوان ابزاری برای توسعه محصولات و خدمات.
دیدگاه خود را بنویسید