طراحی وب سایت های دولتی و اصول و مفاهیم آن

گام نخست در حرکت دولت به سمت طراحی وب سایت های دولت الکترونیکی، درک نیاز دولت برای حضور در شبکه جهانی اینترنت است. برخی دولتها وب سایت های متعددی از سازمانهای خود طراحی کرده اند که در هر یک، اطلاعات گوناگونی از بخشهای مختلف دولت را بر روی شبکه جهان گستر وب قرار داده اند. این وب سایت های چندگانه، در بسیاری موارد زاید هستند و میان آنها ناهماهنگی و بی ارتباطی به چشم می خورد. از این رو، نیاز به ایجاد یک نقطه شروع دسترسی در بدنه دولت و تثبیت یک رویکرد هماهنگ در مدیریت محتوا و طراحی وب سایت ها احساس می شود.

طراحی وب سایت مناسب سازمانی، نمایانگر حرکت دولت به سوی هموارسازی بورکراسی اداری است. مردم سالاری در جامعه و وجود کانالهای پیاده سازی آن، کلید محرک در توسعه سطح دسترسی پذیری و شفاف سازی اطلاعات دولت است. هنگامی که محیط مردم سالار بر جامعه حاکم است، اینترنت به عنوان ابزاری مطرح می شود که می تواند جزئیات اطلاعات برنامه های دولت را منتشر کند، داده های مهم در خصوص این برنامه ها را گرد آورد و انتشار دهد، و در نهایت سازوکار ارائه بسیاری از خدمات دولت را با هزینه ای پایین تر فراهم کند. در این شرایط، وب کارایی دولت را افزایش می دهد؛ عملکرد بین سازمانها، بخش خصوصی، و شهروندان را ساده تر می سازد؛ و زمینه را برای حضور پررنگ تر شهروندان در برهم‌کنش با دولت فراهم می کند. نیاز به مردم سالاری از طریق پاسخ گوتر شدن، بهره وری بیشتر، تمرکززدایی، و حمایت بیشتر از پیشرفت جامعه بسیار احساس می شود و فناوری اطلاعات می تواند در هر یک از ارکان این اصلاحات در بخش دولتی موثر باشد.

طراحی وب سایت
طراحی وب سایت، فرایند مفهوم سازی و برنامه ریزی تجربه ها برای کاربران در برهم کنش با اطلاعات و فعالیتها در وب سایت است. بازدیدکنندگان وب سایت از طراحی وب سایت دریافتهای متفاوتی دارند. این دریافتها از روشهای گوناگونی ایجاد می شوند که پاره ای از آنها عبارتند از:
• احساس اولیه از طراحی وب سایت در صفحه اصلی آن؛
• انتخاب یک گزینه برای راهبری وب سایت؛
• تعیین موقعیت بازدیدکننده در هنگام طراحی وب سایت؛
• مکان یابی اطلاعات با استفاده از عنوان بخشها یا با استفاده از امکانات جست‌و‌جو؛
• چگونگی انتخاب و سفارش یک کالا یا خدمت.
طراح وب سایت باید سعی کند این گونه دریافتهای کاربران؛ مناسب، ساده، و مستقیم یا شهودی باشد. یک وب سایت زمانی از طراحی خوبی برخوردار است که بازدیدکننده بتواند به آسانی در بین صفحات آن حرکت کند و در نهایت بتواند به هدف مورد نظر خود از بازدید وب سایت برسد.

موضوعهای مدیریتی
پیش از برنامه ریزی، تحلیل، و طراحی وب سایت باید استراتژیهای دولت روشن شوند تا نگاه مدیران سازمان را در فرایند پیاده سازی وب سایت جهت دهند. به عنوان نمونه می توان به یکی از این راهبردها که متعلق به دولت کاناداست، اشاره کرد. شایان ذکر است دولت کانادا با داشتن رتبه A در آمادگی دولت الکترونیکی، یکی از موفق ترین کشورها در این زمینه بوده است. دولت کانادا در سند استراتژی دولت الکترونیکی، چهار استراتژی را به عنوان تعهدات دولت در حضور برخط خود در وب بیان می کند. این استراتژیها شامل افزایش دسترس پذیری دولت، خدمات بهتر و پاسخ گویی بیشتر، جلب اعتماد و اطمینان شهروندان در حضور برخط دولت، و ارائه خدمات برای تمامی افراد است. این استراتژیها و راهکارهای هر یک در جدول زیر بیان شده اند:

همانند بخشهای دیگر یک سازمان، وب سایت نیازمند مدیریت و نگه داری منظم، موثر و کاراست. در صورت نبود مدیریت و نگه داری صحیح وب سایت، زمان و منابع سرمایه گذاری شده در ایجاد آن هدر می روند. در جهانی که همه چیز با سرعت بالایی تغییر می کنند؛ مشتریان نیازمند اطلاعات و خدمات صحیح و به موقع هستند. سرمایه گذاری در طراحی وب سایت بدون در نظر گرفتن زمان و هزینه های مدیریت آن امری بیهوده خواهد بود.