پورتال وزارت دادگستری ، نقد و بررسی

پورتال وزارت دادگستری نقد و بررسی

پورتال وزارت دادگستری به آدرس اینترنتی www.justice.ir به عنوان درگاه رسمی یکی از وزارتخانه های کشور وظیفه اطلاع رسانی در خصوص شرح وظایف، اقدامات، عملکرد و خدمات قابل ارائه وزارت دادگستری جمهوری اسلامی را بر عهده گرفته است.
بررسی این پورتال را در سه حوزه طراحی گرافیکی، ساختار محتوا و حوزه خدمات الکترونیکی پی خواهیم گرفت.

حوزه طراحی گرافیکی

در نگاه اول و پس از ورود به پورتال هدر یا سرصفحه طراحی شده این پورتال، جلب نظر میکند. فارغ از کیفیت اجرای گرافیکی هدر، المان های موجود در آن، پرچم جمهوری اسلامی ایران در سمت راست، آرم وزارتخانه در وسط و تصویر محوی از ساختمان وزارتخانه در سمت چپ تصویر خود نمایی میکند. هدر پورتال فاقد هرگونه ارزش رسانه ای و بصری بوده و علیرغم اینکه فضای زیادی از نیم صفحه فوقانی را اشغال کرده است بار ارزشی و اطلاعاتی خاصی را به مخاطب منتقل نمیکند. به نظر میرسد در طراحی هدر صرفا سعی شده است الزامات و استانداردهای اعلامی در خصوص طراحی پورتال های دولتی رعایت شود.

اصرار بر استفاده از اشکال منحنی در برخی از بخش های طراحی صفحه اصلی (مانند دکمه های سمت چپ صفحه و امتداد منحنی منو در سمت چپ که تا پایین صفحه اصلی ادامه یافته است) در کنار گوشه های تیز باکس ها و بلاک های اطلاع رسانی طرح را از هماهنگی و هارمونی خارج کرده است. همچنین گوشه های تیز بلاک جدیدترین اخبار در تناقض با گوشه های گرد (Curve) بلاک های سمت راست صفحه، بلاک جستجو، ساعت و … است.
توازن رنگی در طراحی صفحه اصلی نیز به هیچ عنوان در این پورتال رعایت نشده است. اصرار بر استفاده از طیف رنگ بنفش بدون توجه به رنگ مکمل آن (نارنجی) باعث یکنواختی و خسته کننده بودن طرح صفحه اصلی پورتال شده است.
فاصله گذاری های استاندارد بین المان های گرافیکی صفحه نیز نادیده گرفته شده است. به عنوان مثال فواصل بین دکمه های سمت چپ با بلاک اخبار و مقالات با فاصله همین دکمه ها با بلاک Tabsheet پایین صفحه اصلی یکسان نیست و جلوه بصری نامتوازنی ایجاد کرده است. ایجاد فضا های خالی بی مورد در صفحه اصلی، به شدت بر ایجاد نا زیبایی و عدم هماهنگی بصری موثر است. به عنوان مثال فضای خالی زیر بلاک Tabsheet و فضای خالی زیر بلاک پر بیننده ترین اخبار موید این ادعا است. یکسان نبودن انداره عرض بلاک ها نیز مورد دیگری است که میتوان به بهم ریختگی های صفحه اصلی افزود. شاهد مدعا، عدم تناسب اندازه عرض بلاک پربیننده ترین اخبار با بلاک فوقانی آن یعنی عکس برگزیده است.
در مورد فوتر سایت به نظر میرسد مطلقا هیچ تلاشی برای طراحی فوتر انجام نشده و به صورت کاملا مشخصی از فوتر پیش فرض تولید شده نرم افزار استفاه شده است.

حوزه معماری محتوا

در حوزه معماری محتوا نیز این پورتال واجد اشکالات فراوانی است، (اگر نمیدانید معماری محتوا چیست این مقاله را بخوانید). چیدمان اطلاعات در صفحه اصلی و صفحات داخلی پورتال به شدت نیازمند بازنگری است. به عنوان مثال در با ارزش ترین مکان های صفحه اصلی پورتال، بی مایه ترین اطلاعات ممکن به کاربر ارائه میشود. اگر بپذیریم در طراحی وب فارسی با ارزش ترین مکان صفحه اصلی از نظر مدل گردش چشم میانه سمت راست و بالای صفحه اصلی است، آنگاه وجود یک ساعت آنالوگ در این بخش به شدت آزار دهنده به نظر میرسد. به این ترتیب پورتال وزارت دادگستری، نا خودآگاه به مخاطب خود اعلام میکند با ارزش ترین محتوایی که از نظر این وزارتخانه قابل عرضه است، اعلام ساعت سیستم کاربر به خود وی است! و یا در مورد دیگر دقیقا بالای بلاک ساعت آنالوگ، لینک ورود به وب میل کارکنان وزارتخانه است. این که لینک ورود به وب میل کارکنان چرا در پورتال اینترنتی و دقیقا در یکی از با ارزش ترین مکان های صفحه اصلی خود نمایی میکند امری سوال بر انگیز است. میزان اهمیت سایر عناصر اطلاعاتی موجود در صفحه اصلی (به غیر از بخش های اخبار و …) نیز چندان بیشتر از موارد ذکر شده نیست. یک بلاک نظرسنجی با یک سوال کلیشه ای در مورد کیفیت پورتال، آمار بازدید، یک بلاک عجیب با عنوان قاب مطبوعات که پس از کلیک بر روی آن به یک صفحه خالی هدایت میشویم و … همه دارایی های صفحه اصلی پورتال وزارت دادگستری است.

متاسفانه وضعیت در صفحات داخلی پورتال نیز چندان بهتر از صفحه اصلی این پورتال نیست. الگوی تمام صفحات داخلی یکسان است و به جرات میتوان گفت کلا برای این پورتال دو صفحه شامل یک صفحه اصلی و یک صفحه داخلی طراحی شده است. اوضاع وقتی بدتر میشود که ببینیم بخش پایین صفحات داخلی از یک بلاک Tabsheet کاملا خالی از محتوا پر شده است. ضمنا برخی از صفحات داخلی نیز کلا خالی از محتوا هستند.
همانطور که در بخش طراحی گرافیکی در مورد شکل و طراحی فوتر عنوان شد، در بخش معماری محتوا نیز به نظر میرسد هیچ تلاشی جهت بهره برداری از ظرفیت بزرگ فوتر در تسهیل Navigation کاربر نشده است. در فرایندهای جدید طراحی پورتال، فوتر به عنوان منبعی جهت ارائه لینک های داخلی مهم  به کاربر مورد استفاده قرار می گیرد.
به صورت خلاصه، در حوزه معماری محتوا در پورتال وزارت دادگستری، چه در بحث چیدمان اجزای محتوا و چه در بحث نحوه ارائه یک محتوای خاص بسیار ضعیف عمل شده و نیازمند بهبود سریع و آنی است.

حوزه خدمات الکترونیکی

در این حوزه در یک کلام میتوان گفت پورتال وزارت دادگستری فاقد هرگونه خدمات الکترونیکی قابل عرضه به مردم است. گرچه در این حوزه شاید طبیعت و شرح وظایف وزارت دادگستری به عنوان هماهنگ کننده میان دولت و قوه قضاییه است که باعث شده این پورتال چندان خدمات قابل عرضه ای نداشته باشد اما به هر حال این امر میتوانست در صورت بررسی های بیشتر قابل تحقق باشد. به عنوان مثال درخواست ملاقات های مردمی، جمع آوری کمک های مردم به صورت آنلاین به امور دیه و … میتوانست در این حوزه به شکل الکترونیکی قابل ارائه و عرضه باشد.

تهیه شده در واحد تحقیق و توسعه شرکت طراحی سایت داده پردازی فرا