علاوه بر ساختار مفهومی وب سایت، ساختار ارتباط میان صفحه ها در وب بسیار مهم است. هدف از راهبری، ایجاد روابطی میان صفحه هاست که کاربر بتواند آن را خوب درک کند و ساختار منطقی آن را بفهمد. رهنمودهای زیر می توانند کاربر را در درک راهبری وب سایت و بهبود استفاده پذیری او کمک کنند:
• ارائه پیوندهای راهبری یکسان در تمام صفحه های داخلی وب سایت
1. سیستم راهبری باید ساده، قابل درک، و منطقی باشد؛ به گونه ای که کاربران به آسانی بتوانند اطلاعات و خدمات موردنظر خود را بیابند.
2. پیوند به صفحه اصلی و قابلیت جست‌و‌جو باید در تمام صفحه ها وجود داشته باشند.
3. اندازه، شکل، موقعیت، رنگ، و عملکرد عناصر مهم صفحه ها باید ثابت باشند. تفاوت در الگوی صفحه ها، موجب سردرگمی کاربران و دشواری در یافتن اطلاعات می شود.
• پشتیبانی از موقعیت کاربر در وب سایت
کاربران همیشه برای یافتن اطلاعات در وب سایت دچار مشکل می شوند. از این رو، نیاز دارند کاملا بدانند که در چه بخشی از ساختار و موقعیت وب سایت قرار دارند. راهبری وب سایت باید به گونه ای باشد که به پرسشهای اصلی کاربر پاسخ دهد:
1. در کجا قرار دارد؟
2. پیش از این کجا بوده است؟ و
3. از اینجا به چه صفحه هایی می تواند وارد شود؟
• راهبری ساده و سریع
طراح وب سایت باید تلاش کند تا کاربران بتوانند با کمترین کلیک ممکن و حداکثر با سه «کلیک»، از صفحه اصلی به بخشهای اصلی وب سایت دسترسی پیدا کنند. پیوندها باید برای کاربران قابل درک باشند تا بدانند که برای یافتن موضوع موردنظر خود، بر روی چه گزینه هایی کلیک کنند. در نگارش عنوانهای راهبری نیز باید از واژه های مرسوم و متعارف استفاده شود.
• تهیه نقشه وب سایت
نقشه وب سایت، ساختار آن را به شکل گرافیکی یا نوشتاری در یک صفحه نشان می دهد. بدین ترتیب، کاربر می تواند یک تصویر کلی از وب سایت داشته باشد و ساختار محتوای آن را درک کند. نقشه وب سایت، امکان دسترسی سریع به بخشهای مختلف را نیز به کاربر می دهد. از این رو نقشه وب سایت باید ایجاد شود تا به کاربران امکان دهد بدانند در کجا قرار دارند و کجا می توانند بروند.
• افزودن قابلیت جست‌و‌جو
وب سایت نیازمند امکان جست‌و‌جوی مناسب است، چرا که حتی بهترین راهبری نیز پاسخ گوی نیازهای کاربران نیست.
• تغییر رنگ پیوندها
دانستن مسیر راهبری به کاربر کمک می کند تا موقعیت فعلی خود را بداند. درک موقعیت قبلی و فعلی در وب سایت، تصمیم گیری برای رفتن به صفحه های بعدی را ساده تر می کند. پیوندها در فرایند راهبری نقشی کلیدی دارند. کاربران می توانند به پیوندهایی که در بازدیدهای پیشین خود نامناسب یافته اند، مراجعه نکنند یا پیوندهای مفید را دوباره بازدید نمایند. تغییر رنگ پیوندهای بازدید شده باعث می شود تا کاربران بدانند چه صفحه هایی را تاکنون بازدید کرده اند و بدین ترتیب از بازدید ناخواسته مجدد آنها پیش گیری می شود.
• تعیین ساختار سلسله‌مراتبی هر صفحه
در هر صفحه، مسیر راهبری از صفحه اصلی تا صفحه جاری را مشخص کنید. این کار باعث می شود که کاربر مسیر سلسله‌مراتبی ساختار صفحه ها را بداند و بتواند به صفحه های سطح بالاتر هر صفحه دسترسی پیدا کند.
• کلیدهای راهبری در بالا و پایین صفحه ها
کلیدهای راهبری را در بالا و پایین صفحه ها قرار دهید. بدین ترتیب، کاربر نیازی به «اسکرول» صفحه ندارد. در صفحه های بزرگ، کلید «بالا» در فاصله های مختلف برای بازگشتن به قسمت بالای صفحه، مفید خواهد بود.
• پیوند به صفحه اصلی
همه صفحه ها باید پیوندی به صفحه اصلی وب سایت، جست‌و‌جوی وب سایت، و سطوح بالاتر صفحه را داشته باشند.
• راهبری بین بخشهای یک متن در وب
تمام بخشهای متنی که در یک صفحه وب ارائه می شود، باید به یک‌دیگر پیوند متقابل داشته باشند تا راهبری میان آنها ساده شود. افزون بر این، یک صفحه فهرست مطالب یا نمایه باید تدارک دیده شود تا دسترسی مستقیم به بخشهای دلخواه را امکان‌پذید کند. چنین صفحه ای باید در تمام متن قابل دسترسی باشد.
• استفاده از متن در برچسبهای راهبری
متن موثرترین روش ایجاد برچسبهای راهبری است. نوشته نسبت به تصویر مزایای زیر را دارد، از جمله:
1. حجم بسیار کمتری دارد.
2. در هنگام بارگزاری صفحه، نوشته پیش از تصویر نمایش داده می شود و کاربر می تواند حتی پیش از بارگزاری تمام صفحه روی متن کلیک کند.
3. نوشته دسترس پذیر است، بنابراین کاربرانی که اشکال بینایی دارند، می توانند اندازه قلم آن را بزرگ‌تر کنند یا رنگ آن را تغییر دهند؛ در حالی که تصویر این قابلیتها را ندارد.
• تعیین مقصد هر پیوند
مقصد هر پیوند را به روشنی تعیین کنید. نوشته ای که پیوند دارد باید شامل اطلاعات کلیدی صفحه پیوند باشد.
• منوهای آبشاری
اگر منوها با تکنیکهایی به جز «اچ‌تی‌ام‌ال» (مانند «جاوا اسکریپت») ایجاد شده اند، جایگزین آنها در فرمت «اچ‌تی‌ام‌ال» نیز باید ارائه شود.
• کلیدهای دسترسی
کلیدهای دسترسی باید برای پیوندهای راهبری تعریف شوند تا بتوان به صفحه های مهم در وب سایت از طریق صفحه کلید نیز دست یافت. این کلیدها به افرادی که در کار با «ماوس» مشکل دارند نیز کمک می کنند.
به عنوان نمونه، رهنمودهای دولت نیوزیلند اعداد زیر را برای یکسان سازی کلیدهای دسترسی در وب سایت های دولتی این کشور پیشنهاد می کند:
0 : فهرست کلیدهای دسترسی
1 : صفحه اصلی
2 : نقشه وب سایت
3 : جست‌و‌جو
4 : متناسب با وب سایت سازمان تعریف می شود
5 : ارتباط با ما
دیدگاه خود را بنویسید