میلیاردها دستگاه فیزیکی در سرتاسر جهان وجود دارند که می توان تمام آنها را به شبکه اینترنت اشیا یا IoT متصل کرد. این اتصال به کمک تراشه هایی صورت می گیرد که تقریبا ارزان و همه گیر هستند. پس رویای داشتن شهر هوشمند، نمی توان رویایی دست نیافتنی باشد.
اینترنت اشیا می تواند عملکرد کوچک ترین و سطحی ترین وسایل مثل لامپ های روشنایی تا وسایل بزرگ و غول آسا همچون هواپیماهای مسافربری را تحت تاثیر قرار دهد.
در این بخش می خواهیم درک دقیق تری از اینترنت اشیا به دست آوریم و با کاربرد آن در بخش های مختلف زندگی آشنا شویم. همراه ما باشید تا در دنیای هوشمند، قدم بگذاریم.
تعریف اینترنت اشیا یا IoT به زبان ساده!
به زبان ساده هر شیئی که به اینترنت متصل بوده و قابلیت همگام شدن با سایر اشیا را داشته باشد، در شبکه IoT قرار می گیرد. در واقع اینترنت اشیا اطلاعات مربوط به روش استفاده و محیط پیرامون را جمع آوری کرده و به اشتراک می گذارد.
این اتفاق به لطف تراشه های اینترنتی انجام می شود که به اندازه یک قرص کوچک هستند. این سنسورها می توانند سطحی از هوش دیجیتالی را در اختیار دستگاه ها و اشیا مختلف قرار دهند. به کمک این سطح از هوش، آنها می توانند بدون درگیر کردن انسان و با اطلاعاتی که از محیط اطراف جمع آوری می کنند، پاسخی هوشمندانه داشته باشند.
هر شیئی را می توان با استفاده از شبکه IoT به اینترنت اشیا مجهز کرد تا بتواند اطلاعات را کنترل کرده و برای پاسخ دهی استفاده کند.
مثلا یک لامپ را در نظر بگیرید. یک لامپ هوشمند می تواند با استفاده از برنامه ای که با گوشی تلفن همراه به او می دهید در ساعات خاصی از روز روشن بوده و ساعات دیگر خاموش باشد یا حتی رنگ تابش نور آن تغییر کند.
اما باید در نظر داشته باشید که معمولا اینترنت اشیا به دستگاه هایی گفته می شود که فارغ از عمکلرد انسان بتوانند به کار خود ادامه دهند. بنابراین وسایلی چون گوشی های تلفن همراه و رایانه ها که مملو از سنسورهای دیجیتالی هستند را نمی توان در شبکه اینترنت اشیا یا IoT قرار داد.
نگاهی به تاریخچه IoT
ایده اضافه کردن حسگرهایی که اطلاعات را در خود ذخیره کنند برای اولین بار در دهه 1980 و 1990 میلادی مطرح شد. هر چند اگر تاریخ را زیر و رو کنید به دهه های قبل تر هم خواهید رسید. اما پیشرفت این سنسورها خیلی کند بود. چرا که تراشه های ابتدایی خیلی بزرگ بودند و نمی توانستند اشیا و دستگاه های کوچک را به یکدیگر متصل کنند.
در این مسیر ابتدا تگ های RFID و IPv6 ایجاد شدند تا دسترسی به پهنای باند را برای طیف وسیعی از وسایل فراهم کنند. با این حال اولین بار در سال 1999 بود که کوین اشتون از عبارت اینترنت اشیا یا IoT استفاده کرد. هر چند حداقل یک دهه بعد از زمانی که این عبارت به کار رفت، چشم انداز دقیقی برای آن ترسیم شد.
در ابتدا هدف از اینترنت اشیا تنها برای توسعه تجارت و فروش بیشتر کمپانی ها بود. اما این فناوری مفید کم کم به خانه ها و آپارتمان ها هم راه پیدا کرد. به طوری که هدف از شهر هوشمند را رفاه بیشتر مردم جامعه برنامه ریزی کرده اند.
اینترنت اشیا چگونه کار می کند؟
دستگاه هایی که سنسور مربوط به اینترنت اشیا یا IoT را دارند می توانند اطلاعات را تجزیه و تحلیل کرده و با یکدیگر به اشتراک بگذارند تا پاسخ گویی آنها یکپارچه و دقیق باشد.
در واقع این سیستم ها تنها به اطلاعاتی که مربوط به کارکرد آنها باشد، مفید می گویند. بنابراین با حجم بی رویه اطلاعات انباشته نخواهند شد. این دستگاه ها از اطلاعات مختلف برای شناسایی الگوها، توصیه ها و تشخیص مشکلات احتمالی استفاده می کنند.
این سیستم ها به گونه ای طراحی می شوند که برخی از کارها را به شکل اتوماتیک و بدون دخالت انسان انجام دهند. به خصوص اگر یک وظیفه چیزی باشد که به صورت مکرر انجام شود. در واقع هدف اصلی اینترنت اشیا یا IoT را می توان رهایی انسان از انجام کارهای تکراری، وقت گیر یا خطرناک دانست.
به عنوان مثال یک ساعت معمولی شما را هر روز ساعت 7 صبح بیدار می کند. بدون اینکه در نظر بگیرد مسافت شما تا محل کار چقدر است و آب و هوای امروز چگونه است. اما یک ساعت هوشمند با دنبال کردن ترافیک ها، آب و هوا و تمام مسائلی که به مدت زمان سفر شما تا محل کار مربوط می شود، ممکن است در روزهایی خاص، شما را زودتر هم بیدار کند.
این تنها یک مثال از کاربرد اینترنت اشیا در زندگی روزانه است. به کار بردن تراشه های هوشمند و دیجیتالی می تواند اطلاعات مفید بسیاری را جمع آوری کرده و در اختیار کمپانی های تولید کننده قرار دهد.
چالشی به نام امنیت با وجود هوشمند سازی جمعی
موضوعی که همراه با اینترنت اشیا یا IoT برجسته می شود، امنیت و حریم شخصی است. از آنجایی که این دستگاه های مجهز به اینترنت، اطلاعات بسیاری را جمع آوری می کنند، برخی نسبت به امنیت خود در رابطه با این دستگاه ها شک دارند.
متاسفانه باید گفت از آنجایی که این اطلاعات در بستری به نام اینترنت دنبال می شود، نمی توان تضمینی برای عدم وجود هک های سایبری پیدا کرد. هر چند که تا کنون گزارش هایی در رابطه با حمله هکرها از طریق اطلاعات مربوط به دستگاه های هوشمند منتشر نشده، اما پیش بینی می شود با توسعه این فناوری، احتمال خطرات سایبری مربوط به آن هم افزایش پیدا کند.
با این حال با هوشمند شدن خانه ها، یک هکر می تواند اطلاعات بسیاری از افراد را به دست آورده و مورد سوء استفاده قرار دهد. در حقیقت تا کنون راهکاری برای حفظ امنیت صد در صدی افراد در زمان استفاده از دستگاه های هوشمند، تعیین نشده است.
برای زندگی در دنیای وسایل دیجیتالی و هوشمند آماده باشید!
فناوری های جدید همیشه با جنبه های مثبت و منفی بسیاری همراه می شوند. اینترنت اشیا یا IoT هم از این قاعده مستثنی نیست. از آنجایی که این فناوری هنوز وارد مرحله تجزیه و تحلیل نشده، شاید بسیاری از جوانب منفی آن برای تولیدکنندگان دستگاه های هوشمند روشن نشده باشد. با این حال نمی توان جوانب مثبت آن را نادیده گرفت.
اشیای هوشمند می توانند ما را از انجام کارهای خسته کننده و تکراری نجات دهند و چه چیزی وسوسه انگیز تر از این ویژگی مثبت برای انسان وجود دارد؟!
برای بررسی سایر جوانب IoT باید منتظر توسعه و نحوه به کارگیری آن توسط کمپانی های مختلف باشیم. اما بهتر است در این مسیر احتیاط را هم آویزه گوش‌مان کنیم!
دیدگاه خود را بنویسید